Ereğli’nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı

SOSYAL YAPI

İç Anadolu Bölgesi?nin Güneydoğu?sunda,Toros Dağları?nın eteklerinde kurulmuş olan Ereğli,Türkiye?nin en büyük ilçelerinden bir tanesidir. Nüfusu ve ekonomik potansiyeli bakımından 30 civarında ilden daha büyük durumda olan Ereğli ilçesi,tarihi özellikleri ve doğal güzellikleri ile de dikkat çeken yerleşim birimlerinden bir tanesidir. Tarihi ve turistik zenginliği ile dünyaca ünlü olan Kapadokya sınırları Ereğli?den başlamaktadır.Milattan Önce Hititler döneminden daha önce kurulan ilçe,tarihteki önemli yerleşim birimlerinden birisi olma özelliğine sahiptir.Toros Dağları?nın eteklerinden çıkan sular,Ereğli?yi doğal olarak oldukça güzelleştirmiş,bu sebeple ?Yeşil Ereğli? olarak anılmayı hak etmiştir.Ereğli?nin suyunun ve ikliminin, atlar üzerinde iyi bir etki yaptığı bilinmektedir.Her ne kadar şimdilerde eski görüntüsünden uzak da olsa, Kuş Cenneti olarak bilinen Akgöl,Ereğli?nin güneyinde bulunmaktadır.At yetiştiriciliğinde ün yapmış kişilerden olan,Hasan Adalı ve Sadık Eliyeşil?de Ereğli?nin suyunun ve havasının atlara iyi geldiğini düşünerek,burada hara kurmuşlardır.Bugün hipodromlarda koşan atların bir çoğu Ereğli?deki haralarda yetiştirilmiştir ve buna devam edilmektedir.

İç Anadolu Bölgesi ile Akdeniz Bölgesi?ni birbirine bağlayan Sertavul Geçidi ile Gülek Boğazı?na giden yollar üzerinde bulunan ilçe,ulaşım olarak çevre ile bağlantıları açısından önemli bir konumda bulunmaktadır.Tarihte de İstanbul-Bağdat transit yolu üzerinde önemli bir durak yeri olması bu özelliğini ortaya çıkarmaktadır.Ayrıca Ereğli,Adana ve Konya Havaalanlarına,Mersin Limanı?na 1,5-2 saat uzaklıkta bulunmaktadır.İlçemizde Devlet Demir Yolları?nın da önemli istasyonlarından birisi bulunmaktadır.Bir yerleşim biriminin ulaşım açısından rahat olması,o bölgenin sosyal ve ekonomik yönden gelişmesine katkısı tartışılamaz.Ereğli insanı sahip olduğu bu avantajı zamanında fark ederek bir tarım kenti olan Ereğli?yi sanayi şehri yapma konusunda son yıllarda hissedilir derecede atak yapmıştır.

Ereğli İlçesi nüfus olarak merkez 82,633 köy ve kasabaları ile birlikte 126.117 nüfusun yaşadığı bir yerleşim birimidir.Fakat Ereğli?nin sosyal ve ekonomik olarak hitap ettiği nüfus 200.000.civarındadır.Çevresinde bulunan Karapınar,Halkapınar ,Emirgazi ve Ayrancı İlçelerinin Ereğli ile sosyal ve ekonomik yönden oldukça yakın bir ilişkisi vardır.Son birkaç yıl içerisinde özellikle sanayileşme alanında atılan hızlı adımlar,Ereğli?nin resmi olarak bilinen nüfusunun, daha da arttığını kanıtlayan faktörlerden birisidir.

Ereğli İlçesi, tarihi geçmişi, coğrafi yapısı, yer altı ve yerüstü zenginlikleri, eğitim, sağlık, ulaşım, kentsel altyapısı ve en önemlisi Ereğli?ye gönülden bağlı olan Ereğli?li hemşerileri ile gelişmeyi hak eden; tarım ve sanayi ile kalkınmayı kendine ilke edinmiş çok önemli bir şehirdir.

Ereğli Kaymakamlığı olarak kültür ve bilim merkezi, üreten, yaşam kalitesinin arttığı, bölgesel cazibe merkezi olan yeşil bir Ereğli için çalışıyoruz.

Ereğli?nin sorunlarını, bu sorunların çözüm yollarını, potansiyellerini ve sahip olduğu fiziki ve beşeri altyapılarını en iyi şekilde analiz etmek ve günü kurtarma yarışından ziyade; Ereğli?nin geleceğini bugünden oluşturmak anlayışı ve azmi içerisinde; kentin projelerini dış gözlerle irdelenip fizibilite raporları ile yeniden ele alınması çalışmalarımız hızla devam etmektedir.

Üreten, müreffeh bir Ereğli için Ereğli?de ve Ereğli dışında yaşayan birçok işadamı ve bürokrat başta olmak üzere her kesimden hemşerilerimizin ilgisi ve destekleri, hedeflerimize ulaşmamızda bizlere cesaret ve güç vermektedir.

İlçemizin son yıllarda karşı karşıya olduğu sorunları hepimiz çok iyi biliyoruz. Kentler rekabet üstünlüğü ile kendini gösterir. Bu noktadan hamle yapılmalı anlayışı ile Ereğli?nin sorunlarının çözülmesi, kalkınma ve gelişme yolunda gerekli adımların atılması için tüm kesimlerin iş birliği ve desteği ile çalışmalara başladık. 2004 yılı Ereğli için bir dönüm noktası olacaktır.

İç Anadolu?nun güney ucunda ve çok önemli bir ulaşım bağlantısı konumunda bulunan Ereğli, sahip olduğu potansiyel ve stratejik konumu ile başta Organize Sanayi Bölgesi olmak üzere, bacasız sanayi sektörü sayılan Turizm ve Fakülte kurulmasın da hak ettiği payı almamasının sancısını yaşıyor.

Ereğli?ye yakıştırılan bir çok güzel söz vardır. Ereğli özellikle bölgesinde ayrı bir yere ve öneme sahiptir. Sahip olduğu kültürel ve tarihi değerler; sosyal yapı ve sosyal ilişkiler, çalışkanlık, eğitim ve hoşgörü anlayışının engin değerleri Ereğli?yi ve Ereğli insanını farklı kılmaktadır. Hatta görev nedeniyle geçici de olsa Ereğli?de ikamet eden binlerce insan kendilerini Ereğlili sayarak övünmektedirler.

Ereğli insanı ve kurumları ile son yıllarda kendisine yakıştırılan övücü sözlere bir yenisini ekleyerek il olma hedefine doğru hızla, ilerlemenin yanında Avrupa kenti kavramı ile özdeşleşmek özlem ve düşüncesini canlı tutmaktadır.

İkinci sanayi devrimini yaşıyoruz. Büyük değişim ve dönüşümlerin hem yazarı hem de oyuncusu olma şans ve riskine sahibiz. Değişim altı yeni teknoloji ve endüstri tarafından sürükleniyor ve belirleniyor.(Bunlar: Enformasyon Endüstri-Biyoendüstri-Yeni Maddeler Endüstrisi-Yeni Enerji Sistemleri-Uzay Teknolojisi-Çevre Teknolojileri)

Bundan sonra, sadece toprak ve maddi kaynaklarla değil, bunlarla birlikte fikir ve teknolojiye sahip olanlar lider olabileceklerdir. Yeni devir fazlasıyla sahip olduğumuz beşeri sermaye, jeopolitik, hususlarını ön plana çıkarmaktır. Diğer yandan mekanın ve zamanın koyduğu engelleri aşmanın maliyetinin düşmesi ve uluslararası düzenlemelerdeki uyumlaştırma süreçleriyle birlikte, bölgeler önem kazanmaktadır.

Ereğli yeni dönemin aradığı özellikler bakımından bölgesinin en uygun İlçesidir. Yatırımcılar için uygun sosyal, fiziki ve beşeri potansiyeli, birlikte yaşamanın en güzel örneğini veren insanları, farklı perspektifleri mümkün kılan canlı kültürel yapısı, uygun coğrafi konumu, organize sanayisi, geleceğin tarımı olan organik tarıma elverişli toprak su ve iklim havzası olması, daha kaliteli bir üretim için gerekli donanımıyla zirai faaliyetlerde ve imalat sanayin de rekabet kabiliyetini yükselten bir ilçe (gelecekte il) dir.

Yapılması gereken, Ereğli?nin mevcut ekonomik gücünün iyileştirilmeyle birlikte, 5-10 yıl içinde yukarıda sayılan anahtar sektörlerden BİYOENDÜSTRİ (Zirai Üretim) de lider ilçe (gelecekte il) durumuna getirmektir. Dünyadaki gelişmeler ve mevcut potansiyele uyumlu bir hedef tespit etmektir. Bu tespitin isabeti ve başarı şansı bilerek- görerek yapılmasına bağlıdır. Bunu Ereğli içinde yada dışında yaşayan Ereğlililerle birlikte başaracağız. Bu çalışma şimdiye kadar Ereğli için hedeflenen bilinenlere yani görülebilenlere dair ufku genişletecektir.
SOSYAL DURUM

1-KONUT

Kuruluşu eski olan İlçemizde,kerpiç evlerin yerini gerek şahıslar tarafından ve gerekse kooperatif kanalıyla yaptırılan beton arma çok katlı binalar almaktadır. Köy ve Kasabalarımızdaki evler ise genelde tek katlı taş ve kerpiç den yapılmıştır. İlçe merkezinin meskun alanı 68 kilometrekare.Bir uçtan bir uca mesafesi 7-11 km arasında değişen çok geniş alana yayılmıştır. Modern bir şehir havasındadır. Konut sorunu büyük ölçüde Yapı Kooperatifleri vasıtası ile çözümlenmeye çalışılmaktadır. Halen 67 adet Yapı Kooperatifi vardır. Son beş yılda üretilen konut sayısı 1940 dir. Konutlar ana yollar kenarında çok katlı (6-10) şehrin kenarlarına doğru bir veya iki katlı bahçeli tipi olarak inşa edilmektedir. 2004 yılı içerisinde Başbakanlık Toplu Konut İdaresi tarafından 420 konut Kepez toplu konut alanında inşa edilecektir.
2-SOSYAL YAŞANTI

Ereğli?in nüfusu 126.117?dir. iktisaden faal nüfus 61.586?dır. Bunun 51,253 çalışan, 10,333 iş arayan kesimi oluşturmaktadır. Çalışan nüfusun % 64 hayvancılıkla ve tarım sektöründe, % 36 diğer sektörlerde faaliyette bulunmaktadır.

Görüldüğü gibi çalışan nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşmakla birlikte; Köylerde yaşayan nüfus giderek azalmakta, iş imkanlarının ilçe merkezinde yoğunlaşması sebebiyle ilçe merkezine göç devam etmektedir.

ÇALIŞMA VE İŞ HAYATI

1-SOSYAL SİGORTALAR KURUMU

İlçemizde 1989 yılından beri kurulu bulunan Şeker Fabrikası ile birlikte Organize Sanayimizdeki işletmelerde, ilçe merkezinde faaliyet gösteren süt işletmeleri ve tekstil fabrikasında çalışan işçilerimiz SSK?lı olarak çalışmaktadır. 2003 yılı sonu itibariyle SSK?ya kayıtlı toplam aktif sigortalı sayısı 4250 kişi dir. SSK ?dan malüllük, yaşlılık, ölüm, sürekli iş göremezlik aylığı alan 2548 kişi dir.

2-YEŞİLKART DURUMU

İlçemizde 24,502 .kişi yeşilkart kullanmaktadır.

3-65 YAŞLILIK MAAŞI

İlçemizde 2420 kişi yaşlılık maaşı almaktadır.

4-BAĞ-KUR

Bağ-Kur?a kayıtlı üye sayısı 7155 kişi olup, 8256 tedavi yardımından faydalanmaktadır.

5-TARIM SİGORTASI

İlçemizde 2548 kişi kayıtlıdır.

6-İlçemizde 2050 kişi çalışan memur maaş almaktadır.

6- SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFI

İlçemizde SYDV na 8177 kişi kayıtlıdır.

SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKFI

30.05.2004 tarih itibari ile 2004 yılında yakacak, sağlık, eğitim ve nakdi yardım olarak 1529 kişiye 140,676,047,000 TL yardımda bulunmuştur.

ŞARTLI NAKİT TRANSFERİ HAKKINDA BİLGİ

Toplam Başvuru : 2900-3200 (Tahmini olarak)

Sistemi Girilmiş Başvuru: 2100 aile

Para yardımı alan aile sayısı: 807

Para yardımı alan öğrenci sayısı: 1563

Para yardımı alan 0-6 yaş çocuk sayısı: 480

Gebelik yardımı alan kişi sayısı: 1

Geçici hak sahibi olarak bekleyen aile sayısı: 214

D)KOOPERATİFÇİLİK

İlçemizde kurulmuş olan 143 kooperatif bulunmaktadır.

EKONOMİK YAPI

1-TARIM

Ereğli ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma dayalı bir yapıya sahip olup, toplam nüfusunun % 52 sinden fazlası tarımla uğraşmaktadır. İlçemizde bitkisel üretim; başta tarla tarımı olmak üzere baklagiller, sanayi bitkileri, meyvecilik, sebzecilik ve yem bitkileridir. Tarımsal üretim sürekli gelişerek modern bir yapıya sahip olmakta ve üretimde artış sağlanmaktadır. Ereğli?de önemli bir yere sahip olan kiraz üretiminden ihracat yapılarak ilçe ekonomisine katkı sağlanmaktadır.

A)ARAZİ DURUMU

İlçe arazisinin 109.000 hektarlık bölümünü tarım arazisi, 17.420 hektarı çayır mera, 4.067 hektarı ormanlık alan ve 9.143 hektarı da tarım dışı alan oluşturmaktadır.

Tarım alanının 55.280 hektarını tarla, 5.377 hektarını meyve bahçesi, 1.6661 hektarını sebze oluşturmaktadır.

Son yıllarda tarımsal girdi maliyetindeki artışlar üreticilerin tarla ziraatından vazgeçerek meyve bahçeleri kurulmasına özellikle de bodur elma kiraz yetiştiriciliğine yönelmiştir.

B)SULAMA DURUMU

Ereğli?deki 109.786 hektarlık tarım arazisinin 37.450.hektarı sulanmakta 71.550 hektarı ise kıraç olarak değerlendirilmektedir. Sulama işlemi büyük çoğunlukla ilçemizin güneydoğusunda bulunan İvriz Barajından yapılmaktadır. Daha önceki yıllarda baraj suyunun sevk ve idaresi D.S.İ. teşkilatı tarafından yapılmakta iken 1992 yılından itibaren ilçemizde kurulan 3 sulama birliği tarafından yapılmaktadır. Baraj suyu dışında ilçemiz kasabalarında kurulan sulama kooperatifleri ve özel şahıs kuyuları tarafından yapılmaktadır.

Ereğli İvriz Sulaması içerisinde 4 adet ünite bulunmaktadır.

1-Sağ sahil ünitesi:İşletme-bakım onarımı 1995 yılında kurulan İvriz Sağ Sahil Sulama Birliğine devredilmiştir. Sulama alanı 21116 ha.dır. Bu üniteyi takviye amaçlı DSİ tarafından 48 adet kuyu açılmıştır.

2-Sol sahil ünitesi: İşletme bakım onarımı 1995 yılında kurulan İvriz Sol Sahil ve Yıldızlı Sulama Birliğine devredilmiştir. Sulama alanı 11293 ha.dır. Bu üniteyi takviye amaçlı DSİ tarafından 7 adet kuyu açılmıştır.

3- Yıldızlı Ünitesi: İşletme bakım onarım 1995 yılında kurulan İvriz Sol Sahil ve Yıldızlı Sulama Birliğine teslim edilmiştir. Sulama alanı 643 ha.dır.

4- Akhüyük-Çiller Ünitesi: İşletme bakım onarımı 1995 yılında kurulan İvriz Akhüyük-Çiller Sulama Birliğine devredilmiştir. Sulama alanı 5556 ha.dır. Bu üniteyi takviye amaçlı DSİ tarafından 11 adet kuyu açılmıştır.

Çayhan göleti ve sulama inşaatı: Ereğli İlçesine 44 km. uzaklıkta Çayhan Kasabasının 4.5 km. güneyindedir. Çayhan Göletinin inşaatı tamamlanmış olup, işletmesi Çayhan Belediyesine devredilmiştir.Sulama alanı 721?ha dır.

C)TARIMSAL ÜRETİM

İlçemizde tarımsal üretim dendiğinde akla gelen tarla tarımı gelmektedir. İlçemizdeki toplam tarım arazisinin %40?lık bölümünde hububat tarımı yapılmakta bunu da baklagil, meyvecilik, sebzecilik ve sanayii bitkileri takip etmektedir. Son yıllarda artan hayvancılığa paralel olarak artan kaliteli kaba yem ihtiyacının karşılanması için silajlık mısır, yonca, fiğ gibi alternatif ürünler ekilmeye başlanmıştır.

D)HAYVANCILIK

İlçemizde tarım kadar önem arz eden diğer bir gelir kaynağı da hayvancılıktır. 2000 yılından itibaren hayvancılık girdi fiyatlarının artması et ve süt fiyatlarının değişmemesi nedeniyle hayvancılıkta azalma olmuştur. Özellikle 2003 yılında et ve süt fiyatlarındaki artışın üreticiye olumlu yansıması sebebiyle besi ve damızlık süt sığırcılığında artış olmuştur. Süt sığırcılığı ve besi sığırcılığı ilçenin gelirleri içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Büyük çoğunlukla kültür ırk olmak üzere 34.782 adet büyük baş ve 126.000 adet küçükbaş mevcuttur.